Du học Đức từ lâu đã nổi tiếng với chất lượng đào tạo tốt, chi phí thấp so với nhiều quốc gia châu Âu khác. Tuy nhiên, để không bị “vỡ mộng” khi sang Đức, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng cả về tài chính, sức khỏe lẫn tinh thần. Dưới đây là 3 điều quan trọng nhất bạn nên lưu ý trước khi xách vali đi du học Đức.
1. Tổng chi phí du học Đức
Nhiều bạn khi nghe nói “Đức miễn học phí” liền nghĩ rằng du học Đức sẽ cực kỳ rẻ. Thực tế thì đúng là phần lớn các trường công lập ở Đức không thu học phí, nhưng không có nghĩa bạn chỉ cần lo tiền vé máy bay và sinh hoạt. Ngoài học phí, sinh viên quốc tế vẫn phải chi trả khá nhiều khoản cố định khác.
Các khoản chi cơ bản khi du học Đức:
- Phí hành chính & Semester Ticket: dao động khoảng 250–400 EUR/kỳ. Khoản này bắt buộc, và thường đi kèm với vé tàu xe công cộng trong thành phố/bang – rất tiện lợi.
- Bảo hiểm y tế: bắt buộc cho sinh viên, chi phí khoảng 100–120 EUR/tháng. Đây là bảo hiểm công (Public Health Insurance), giúp bạn được khám chữa bệnh như sinh viên bản địa.
- Bảo hiểm trách nhiệm cá nhân (Haftpflichtversicherung): không bắt buộc nhưng cực kỳ cần thiết, chỉ tốn 5–10 EUR/tháng. Ở Đức, nếu bạn vô tình gây hỏng hóc hoặc tai nạn, bạn phải bồi thường toàn bộ, và bảo hiểm này sẽ “giải cứu” bạn.
- Tài khoản phong tỏa (Sperrkonto): để xin visa, bạn phải chứng minh có đủ tiền cho 1 năm sinh sống, hiện là 11.208 EUR/năm (~934 EUR/tháng). Tiền này bạn mở trong tài khoản phong tỏa và rút dần mỗi tháng.
- Chi phí sinh hoạt: dao động 800–1.200 EUR/tháng tùy thành phố. Các thành phố lớn như Munich, Frankfurt thường đắt đỏ hơn nhiều so với Leipzig hay Dresden.
- Tiền thuê nhà: 300–600 EUR/tháng (ký túc xá rẻ hơn nhưng khó đăng ký).
- Ăn uống: 150–250 EUR/tháng nếu tự nấu, còn ăn ngoài khá đắt.
- Internet, điện thoại: 30–50 EUR/tháng.
- Các khoản lặt vặt: quần áo, sách vở, đi chơi, bảo dưỡng xe đạp…
👉 Nếu tính trung bình, tổng chi phí một năm du học ở Đức có thể rơi vào khoảng 10.000–15.000 EUR, tức từ 270–400 triệu VNĐ/năm. Đây là con số bạn nên chuẩn bị trước để tránh áp lực tài chính khi sang nơi xứ người.
2. Khí hậu khắc nghiệp ở Đức
Khí hậu Đức khác hẳn so với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam, và đây là một trong những “cú sốc” mà du học sinh thường gặp phải, đặc biệt là các bạn đến từ các tỉnh thành phía nam Việt Nam
- Mùa đông dài và lạnh: từ tháng 11 đến khoảng tháng 3, nhiệt độ có thể xuống dưới 0°C, nhiều nơi tuyết phủ dày. Người mới sang thường dễ cảm lạnh hoặc rơi vào trạng thái mệt mỏi, buồn ngủ kéo dài.
- Ánh sáng ban ngày ngắn: mùa đông, mặt trời mọc muộn (tầm 8h sáng) và lặn sớm (4h chiều). Việc thiếu ánh sáng mặt trời dễ gây cảm giác cô đơn, buồn chán, thậm chí rơi vào hội chứng trầm cảm theo mùa.
- Mùa hè dễ chịu: nhiệt độ khoảng 20–30°C, nhưng vẫn có những ngày nắng nóng gay gắt, đặc biệt vì đa số nhà ở Đức không có máy lạnh.
- Khí hậu khô: khiến da và môi dễ bị nứt nẻ, cần chuẩn bị kem dưỡng ẩm, son dưỡng, và uống đủ nước.
👉 Lời khuyên:
- Mang theo quần áo giữ ấm chất lượng, đặc biệt là áo khoác mùa đông, giày chống nước, găng tay, khăn len.
- Trang bị thêm vitamin D hoặc dành thời gian ra ngoài trời khi có nắng để giữ sức khỏe tinh thần.
- Tập thể dục đều đặn để cơ thể quen dần với môi trường khí hậu khắc nghiệt.
3. Văn hóa Đức
Ngoài tài chính và khí hậu, văn hóa Đức cũng là một điều bạn cần thích nghi để hòa nhập tốt hơn.
- Đúng giờ: Người Đức coi trọng thời gian, và đi trễ bị xem là thiếu tôn trọng. Hãy tập thói quen đến sớm hơn lịch hẹn 5–10 phút.
- Thẳng thắn trong giao tiếp: Họ không ngại góp ý trực tiếp hoặc từ chối nếu không đồng ý. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy “khó nghe” lúc đầu, nhưng thực chất là sự trung thực và rõ ràng.
- Tuân thủ luật lệ: Từ việc phân loại rác, đóng phí bản quyền TV, đến việc đi bộ qua đường – tất cả đều có quy định rõ ràng. Người Đức rất nghiêm túc trong việc tuân thủ luật, nên bạn cũng cần học theo.
- Phong cách học tập: Các trường đại học Đức không “cầm tay chỉ việc”, mà thiên về tự học và nghiên cứu độc lập. Bạn sẽ ít có bài kiểm tra nhỏ, thay vào đó điểm số chủ yếu dựa vào kỳ thi cuối kỳ hoặc bài luận lớn.
- Đời sống xã hội: Ở Đức có nhiều hội sinh viên, trong đó có cộng đồng người Việt khá đông. Tham gia các hoạt động này sẽ giúp bạn kết bạn, chia sẻ kinh nghiệm và giảm bớt cảm giác cô đơn.
👉 Nếu chuẩn bị tâm lý trước, bạn sẽ dễ dàng hòa nhập và tận dụng được những trải nghiệm thú vị khi học tập tại Đức.
Kết luận
Du học Đức có thể được xem là “giấc mơ trong tầm tay” vì chi phí học tập thấp hơn nhiều nước châu Âu, nhưng để thành công, bạn không chỉ cần học giỏi mà còn phải chuẩn bị đầy đủ về tài chính – sức khỏe – tinh thần.
- Chi phí: không chỉ có học phí, mà còn nhiều khoản cố định khác.
- Khí hậu: lạnh, thiếu ánh sáng, cần chuẩn bị cả thể chất lẫn tinh thần.
- Văn hóa: thẳng thắn, đúng giờ, kỷ luật, và phong cách học tập đòi hỏi tự giác cao.
Nếu bạn nắm rõ 3 điều này và chuẩn bị sớm, con đường du học Đức sẽ trở nên thuận lợi hơn rất nhiều.